San Marino staat eigenlijk maar om twee dingen bekend: het is de oudste constitutionele republiek ter wereld en in 1993 scoorde het Sammarinese voetbalteam tijdens een kwalificatiewedstrijd tegen Engeland de snelste goal ooit (pas in 2016 had België een halve seconde minder nodig tegen Gibraltar). De geschiedenis van San Marino past op de achterkant van een bierviltje: sinds de stichting in het jaar 301 lieten zowel het Vaticaan, Napoleon en Giuseppe Garibaldi – de motor achter de Italiaanse eenwording – het dwergstaatje met rust en gunden San Marino zijn onafhankelijkheid.
‘Benvenuti nell’antica terra della libertà’, staat er op de futuristisch ogende, metalen boog die de grens markeert. Het uitzicht vanaf de enige camping van het land is prachtig: even verderop verrijst de 739 meter hoge Monte Titano met daarop de middeleeuwse torens van San Marino. Het is de enige berg in de wijde omtrek en om het dagjesmensen niet te moeilijk te maken kun je er met een kabelbaan naar boven.
Eenmaal boven loopt het schattige imago van San Marino toch een paar deukjes op. Hoewel het landje in beide wereldoorlogen neutraal bleef, zijn niet alle souvenirs zo onschuldig. Naast Führerbier worden er in de vele kraampjes saluerende Mussolinibeeldjes, messen, werpsterren en legerattributen aangeboden. Aan winkels die de hordes kooplustige toeristen met sieraden, parfum en alcohol naar binnen lokken is geen gebrek in de Meest Serene Republiek.
Maar hoe verder we ons van de kabelbaan, het Piazza della Libertà en het Antico Monastero San Chiara wagen, des te leuker San Marino wordt. Na La Rocca, de eerste van de drie verdedigingstorens die volstonden om het 61 km² grote landje te beschermen tegen vreemde mogendheden, heerst relatieve rust. De stadsmuren en de torens die boven een diepe afgrond van grijze rotsen en groen loofbos balanceren, lijken rechtstreeks uit een sprookje gekopieerd. Veel dieper kun je San Marino niet in en we volgen het voorbeeld van de dagjesmensen, Napoleon en Garibaldi. We laten het dwergstaatje weer met rust.